Buddha Pournima 2022 : गौतम बुद्धांचा जन्म आणि ज्ञानप्राप्तीचा प्रवास

बुद्ध पौर्णिमा पारंपारिकपणे सिद्धार्थ गौतम यांच्या जन्माच्या स्मरणार्थ साजरी केली जाते. जे नंतर बौद्ध धर्माचे संस्थापक गौतम बुद्ध म्हणून ओळखले गेले.

वैशाख महिन्यातील पौर्णिमेच्या रात्री बुद्ध पौर्णिमा साजरी केली जाते. यंदा हा सण 16 मे (मंगळवार) रोजी साजरा केला जाणार आहे. बुद्ध पौर्णिमा हा सण पारंपारिकपणे सिद्धार्थ गौतम यांच्या जन्माच्या स्मरणार्थ साजरा केला जातो. या दिवशी बौध्द बांधव मोठ्या उत्साहाने हा उत्सव साजरा करतात.

ज्यामध्ये त्याने पवित्र मनुष्य बनण्यासाठी सर्व सांसारिक सुखांचा त्याग केला. सर्वसामान्यांचे दुःख पाहून त्यांनी हे जीवन निवडले.

भगवान गौतम बुद्धांचा जन्म हा नेपाळमध्ये झाला. तेथे हा दिवस बौद्ध दिनदर्शिकेतील वैशाख महिन्याच्या पौर्णिमेच्या दिवसानुसार साजरा केला जातो. शेजारील आग्नेय आशियाई देश देखील बौद्ध आणि हिंदू कॅलेंडरच्या वैशाख महिन्यात हा दिवस साजरा करतात. जे सहसा पश्चिम ग्रेगोरियन कॅलेंडरनुसार एप्रिल किंवा मे महिना असतो. हा दिवस वैशाख पौर्णिमा आणि वेशाख दिवस म्हणूनही ओळखला जातो.

बुद्ध पौर्णिमा 2022: तिथी आणि वेळ

पौर्णिमा तिथी किंवा वेळ 15 मे रोजी दुपारी 12.45 वाजता सुरू होते आणि 16 मे रोजी साकाळी 9.44 वाजता संपते.

बुद्ध पौर्णिमा : इतिहास

कपिलवस्तुचा राजकुमार म्हणून सिद्धार्थ गौतमाचा जन्म झाला आणि त्याचे नाव त्याच्या पालकांनी सिद्धार्थ ठेवले. त्याच्या जन्मापूर्वीच्या एका भविष्यवाणीनुसार हे मूल एकतर महान शासक किंवा महान साधू होईल असे म्हटले होते. त्यामुळे कपिलवस्तुचा राजकुमार गमावण्याच्या भीतीने बुद्धाच्या कुटुंबाने त्याला राजवाड्यात बंदिस्त केले. बुद्ध 29 वर्षांचे झाले तेव्हा ते राजवाड्याच्या बाहेरचे जीवन पाहू शकले. गौतम बुद्धांनी प्रथम तीन गोष्टी पाहिल्या, एक वृद्ध माणूस, एक मृतदेह आणि आजारी माणूस. या तीन दृश्यांमुळे त्यांना जीवन दुःखाने भरलेले आहे हे कळाले. तसेच मोह माया ही साऱ्या दुःखाचे कारण असल्याची जाणीव झाली. अन् त्यांनी राजेशाही जीवनाचा त्याग केला.

बोधगया, भारतातील बिहारमधील गया जिल्ह्यातील महाबोधी विहार संकुलातील यात्रेकरू आणि भक्तांसाठी एक धार्मिक स्थळ आहे. बुद्ध पौर्णिमेला बोधगया येथे सर्वाधिक यात्रेकरू येतात.

जगभरातील उत्सव

जगभरातील देश या दिवशी बौद्ध धर्माचा सण साजरा करतात आणि ते केवळ दक्षिणपूर्व आशियापुरते मर्यादित नाही. चीन, भारत, कंबोडिया, इंडोनेशिया, मलेशिया, म्यानमार, सिंगापूर, श्रीलंका, तैवान, थायलंड आणि दक्षिण व्हिएतनामसह अनेक देशांमध्ये हा दिवस सार्वजनिक सुट्टी आहे; कॅनडा, ऑस्ट्रेलिया आणि युनायटेड स्टेट्स (यूएस) देखील विविध जाती आणि संस्कृतींचे स्मरण करून हा सण साजरा करतात.

भारत कसा साजरा करतो

ज्या लोकांनी बौद्ध धर्म स्वीकारला आहे ते सहसा त्यांचा उत्सव सुरू करण्यासाठी सामान्य विहारांना भेट देतात. तेथे ते पूर्ण लांबीचे बौद्ध सूत्र पाळतात जे सेवेसारखेच आहे. या दिवसासाठी मांसाहाराचा त्याग केला जातो आणि अनुयायी पांढरे कपडे घालतात. या दिवशी ‘खीर दान’ केले जाते. कारण जातक कथेनुसार, सुजाता नावाच्या महिलेने गौतम बुद्धांना एक वाटी दूध अर्पण केले होते. बुद्ध पौर्णिमा उत्सव म्हणजे शुद्ध भावनांनी प्रार्थना करणे, शांती, अहिंसाचा संदेश समाजात पोहोचवणे होय.

सिद्धार्थ गौतमाने तिन्ही भयानक दृश्‍यांचे साक्षीदार होऊन राजेशाही जीवनाचा त्याग केला. सत्याच्या शोधासाठी तो घनदाट जंगलात खोल ध्यानात गेला. सिद्धार्थ गौतम यांचे निर्वाण झाल्यानंतर त्यांना भगवान गौतम बुद्ध म्हणून बहुमान मिळाला.